Ο έβδομος γιος και η σημασία του αριθμού 7

Γράφει η Γιώτα Χουλιάρα

Σήμερα θα αναλύσουμε την ταινία φαντασίας «Ο έβδομος γιος» (Seventh Son).

Έπειτα από διαρκείς αναβολές της πρεμιέρας, που κράτησαν σχεδόν δύο χρόνια, το πρώτο βιβλίο («Ο μαθητευό­μενος του Σπουκ») της μπεστ σέλερ σειράς εφηβικής φαντασίας «The Wardstone chronicles» του Τζότζεφ Ντιλέινι, μεταφέρθηκε στην μεγάλη οθόνη τα Χριστούγεννα του 2014 ως εντυπωσιακή υπερπαραγωγή, σκηνοθετημένη από τον Ρώσο Σεργκέι Μποντρόφ («Ο Αιχμάλωτος του Καυκάσου», «Mongol»).


Βρισκόμαστε στη μεσαιωνική Αγγλία (1572) όπου συντελείται πόλεμος μεταξύ των ανθρώπων και των υπερφυσικών δυνάμεων. Ο μοναδικός πολέμιος του κακού, ο δάσκαλος Γκρέγκορι (στο ρόλο ο βραβευμένος με Όσκαρ Τζεφ Μπρίτζες), ικανότατος κυνηγός μαγισσών, φυλακίζει, μαζί με τον τελευταίο μαθητευόμενό του (στο ρόλο ο Κιτ Χάριγκτον γνωστός από ως Τζον Σνόου από το Game of Thrones), την πανίσχυρη Μάγισσα Μητέρα Μάλκιν (στο ρόλο η βραβευμένη με Χρυσή Σφαίρα Τζούλιαν Μουρ).

Όμως, η Μητέρα Μάλκιν κατορθώνει, για άλλη μια φορά, να δραπετεύσει και είναι έτοιμη να τον εκδικηθεί και, μαζί με τους καλύτερους των ακολούθων της, να κυριαρχήσει στον κόσμο. Σε μία θανάσιμη αναμέτρηση, ο Γκρέγκορι έρχεται αντιμέτωπος με τις σκοτεινές δυνάμεις που πάντοτε ήξερε ότι θα επιστρέψουν. Έχει ελάχιστο χρόνο, μόλις μέχρι την επόμενη κόκκινη πανσέληνο, οπότε η Μητέρα Μάλκιν θα είναι πλέον πανίσχυρη, για να εκπαιδεύσει το νέο του μαθητευόμενο, Τομ Γουόρντ (Μπεν Μπαρνς που πλέον τον απολαμβάνουμε στο Shadow & Bones), τον έβδομο γιο ενός έβδομου γιου, στα απόκρυφα μυστικά της μαύρης μαγείας προκειμένου μαζί να δώσουν ένα τέλος στο σκοτάδι.







Ο συγγραφέας Τζόζεφ Ντιλέινι, σε συνέντευξή του εξήγησε πώς ξεκίνησαν οι περιπέτειες του δασκάλου Γκρέγκορι και του μαθητευόμενού του, Τομ Γουόρντ. 

«Κοντά εκεί που εργαζόμουν ως εκπαιδευτικός, η γυναίκα μου κι εγώ βρήκαμε ένα χωριό, το Stalmine, όπου αγοράσαμε σπίτι. Μια βδομάδα αφότου μετακομίσαμε εκεί, ανακάλυψα πως η εκκλησία στην αρχή του δρόμου είχε κάποτε ένα τελώνιο, το Stalmine Hall Knocker, ένα σκανδαλιάρικο πνεύμα. Συνήθιζε να πειράζει τα πάντα: τις πόρτες, τις ταφόπλακες, τους πιστούς. Τότε κάλεσαν έναν παπά που κατόρθωσε να παγιδεύσει το τελώνιο.»

Και, όπως αποκάλυψε, αυτή δεν ήταν  η μόνη περίπτωση στο χωριό. Πολλά παλιά σπίτια της περιοχής και κάστρα θρυλούνταν πως είχαν τελώνια. Έτσι, εμπνεύστηκε τον Κυνηγό Μαγισσών, ένα είδος εξορκιστή που πολεμά τις δυνάμεις του σκότους.



Το Hall Knocker που αναφέρει είναι ένα είδος μπόγκαρτ. Στην κελτική μυθολογία, μπόγκαρτ είναι ένα οικιακό πνεύμα, μερικές φορές άτακτο, κάποιες άλλες χρήσιμο. Στη βόρεια Αγγλία, τουλάχιστον, υπάρχει η δοξασία ότι το μπόγκαρτ δεν πρέπει ποτέ να ονομαστεί, γιατί αν του δοθεί ένα όνομα, δεν θα είναι λογικό ή υπάκουο και θα γίνει ανεξέλεγκτο και καταστρεπτικό.

Στην παράδοση της βόρειας Αγγλίας, το μπόγκαρτ είναι πολύ σκανδαλιάρικος τύπος ξωτικού. Λέγεται πως σέρνεται στα κρεβάτια των ανθρώπων τη νύχτα και βάζει το γλοιώδες χέρι του στα πρόσωπά τους. Μερικές φορές βγάζει τα σεντόνια των κρεβατιών, άλλες φορές τραβάει τα αυτιά των ανθρώπων. Αν υπάρχει πέταλο αλόγου κρεμασμένο στην πόρτα του σπιτιού, τότε το μπόγκαρτ δεν θα πλησιάσει.




Αν και η ταινία δεν κατάφερε να αποσπάσει την αίγλη που θα επιθυμούσε, παρουσιάζει πολλά αρχέτυπα σύμβολα της λαογραφίας και της κουλτούρας λαών και πολιτισμών με πιο σημαντική την αναφορά της στον αριθμό 7 και, πιο συγκεκριμένα, στον έβδομο γιο. 

Ο έβδομος γιος ενός έβδομου γιου είναι ένα αρχετυπικό μοτίβο που συναντάμε συχνά στη λαογραφία και αφορά τις ιδιαίτερες δυνάμεις που κληρονομεί ένα τέτοιο παιδί. Φυσικά, ο έβδομος γιος θα πρέπει να προέρχεται από μια αδιάσπαστη γραμμή χωρίς κορίτσια ή νόθα παιδιά ανάμεσα, προκειμένου να ενισχυθεί η δύναμη του αριθμού 7.

Συχνά στα παραμύθια, τους μύθους και τις ιστορίες των πρώτων κοινωνιών χρησιμοποιούνται οι συμβολισμοί των αριθμών ως στοιχείο μύησης. Το 7 είναι ένας τέτοιος αριθμός ο οποίος μάλιστα θεωρείται και «ιερός αριθμός».







Tα γνωστά σε όλους μας παραμύθια, «Η Χιονάτη και οι 7 νάνοι», «Ο λύκος και τα 7 κατσικάκια», «Τα 7 κοράκια» καθώς και «Οι 7 αδερφές» (παραδοσιακό παραμύθι των Ινδιάνων της Αμερικής)αλλά και «Τα 7 πέπλα» (ένα νορβηγικό παραμύθι που θεωρείται παραλλαγή της ιστορίας της Σταχτοπούτας) ανήκουν στον κύκλο των παραμυθιών που χρησιμοποιούν τον μαγικό αριθμό 7.

 Οι 7 αδερφοί ή 7 αδερφές ενός παραμυθιού είναι ουσιαστικά οι πλευρές του ίδιου ανθρώπου. Ο έβδομος αδερφός είναι ο τέλειος, αφού έχει ξεπεράσει τις κατώτερες βαθμίδες της μύησης και μπορεί να σώσει τους άλλους 6 αδερφούς /αδερφές  που δεν είναι ακόμη ικανοί να λειτουργήσουν πέρα από τα κατώτερα ανθρώπινα επίπεδα.





Το 7 είναι ένας ιδιαίτερος αριθμός για τους μυημένους. Ως «ιερός αριθμός», το 7 είναι σημαντικό για πολλές θρησκείες. Η «ιερότητα» και ο συμβολισμός του επεξηγήθηκαν κατά διάφορους τρόπους. Οι Πυθαγόρειοι έλεγαν ότι παραγόταν από τον αναδιπλασιασμό του μικρότερου «άρρενος» αριθμού, του 3, και την προσθήκη της μονάδας. Για αυτούς, όπως και για τον Αριστοτέλη, ο αριθμός 7 είχε μεγάλη σημασία επειδή αριστερά και δεξιά του 1 (3+1+3) υπάρχει ο αριθμός 3, που είναι ο μικρότερος που έχει αρχή, μέση και τέλος (1+1+1). Από τους αρχαίους `Ελληνες γενικά ο  αριθμός 7 ήταν αφιερωμένος στον Απόλλωνα. Την «ιερότητά» του ενίσχυαν, εκτός από τα 7 χρώματα της ίριδας, το «επτάρρουν» του Δέλτα του Νείλου, οι επτάπυλες Θήβες, τα 7 φωνήεντα του αλφαβήτου, κ.ά.

Ο Αισχύλος στην τραγωδία «Επτά επί Θήβας», η οποία αποτελεί και το τελευταίο μέρος της τριλογίας του για τον Θηβαϊκό κύκλο, ουσιαστικά πραγματεύεται την δύναμη του αριθμού 7.


Το 7 εμφανίζεται και στην Παλαιά Διαθήκη. «Πᾶς ὁ ἀποκτείνας Κάϊν ἑπτὰ ἐκδικούμενα παραλύσει» αναφέρει ο Θεός στη Γένεση για όποιον προσπαθήσει να σκοτώσει τον Κάιν. Τα τείχη της Ιεριχούς έπεσαν την 7η ημέρα και αφού 7 ιερείς με 7 σάλπιγγες περπάτησαν γύρω από την πόλη 7 φορές. Ενώ κυριαρχεί και στην Καινή Διαθήκη. Αναφέρουμε χαρακτηριστικά από την Αποκάλυψη του Ιωάννη: οι 7 Εκκλησίες της (Μικράς) Ασίας (στις οποίες απευθύνεται το βιβλίο), οι 7 χρυσές λυχνίες (α΄ 12), οι 7 αστέρες στο δεξί χέρι του Θεού (α΄ 16), οι 7 λαμπάδες πυρός και τα 7 πνεύματα του Θεού (δ΄ 5), οι 7 σφραγίδες (ε΄ 1), οι 7 άγγελοι και οι σάλπιγγές τους (η΄ 2), οι 7 έσχατες πληγές (ιε΄ 1), οι 7 χρυσές φιάλες (ιε΄ 7), οι 7 βροντές (ι΄ 3), τα 7 κέρατα και οι 7 οφθαλμοί (ε΄ 6), οι 7 βασιλείς (ιζ΄ 10).

Το 7 είναι ιερός αριθμός και για τους Χριστιανούς. Οι 7 δωρεές του Αγίου Πνεύματος, τα 7 Μυστήρια της Εκκλησίας αλλά και οι 7 κοιμώμενοι παίδες στην Έφεσο.

Ο αριθμός 7 είναι ιερός και για τους Μουσουλμάνους. 7 είναι και στο Ισλάμ τα μεγάλα αμαρτήματα, από μία Hadith του Προφήτη Μωάμεθ: «Απόφευγε τις 7 αμαρτίες, την πολυθεΐα, τη μαγεία, την ανθρωποκτονία, την οποία ο Αλλάχ έχει απαγορεύσει εκτός από τις περιπτώσεις δικαίου, την αισχροκέρδεια (riba), την κατανάλωση του πλούτου ενός ορφανού, τη φυγομαχία και τη συκοφάντηση αγνών γυναικών». Ενώ 7 διαδρομές γίνονται μεταξύ των βουνών Al-Safa και Al-Marwah κατά την τελετουργία του προσκυνήματος στη Μέκκα.

Στην Αρχαία Αίγυπτο ήταν ο αριθμός του Θεού και γι΄αυτό το λόγο ο Φαραώ συνήθως παράγγελνε πράγματα σε ομάδες των πολλαπλασίων του 7. Στην ιρλανδική μυθολογία ο επικός ήρωας Κουχούλιν έχει 7 δάχτυλα σε κάθε χέρι, 7 σε κάθε πόδι και 7 ίριδες σε κάθε μάτι. Σύμφωνα με το θρύλο, ο Κουχούλιν πήρε όπλα σε ηλικία 7 ετών, όταν άκουσε τον δρυΐδη Κάθμπαντ να προφητεύει πως όποιος έπαιρνε όπλα εκείνη την ημέρα θα κέρδιζε αιώνια δόξα, αλλά η ζωή του θα ήταν σύντομη. Γι' αυτό το λόγο πολλοί συγκρίνουν τον Κουχούλιν με τον Αχιλλέα της ελληνικής μυθολογίας.

Επίσης, στην Ιρλανδία ο έβδομος γιος ενός έβδομου γιου είναι προικισμένος ως θεραπευτής. Στη Λατινική Αμερική καθώς και στη Γαλικία ( ΒΔ. αυτόνομη κοινότητα της Ισπανίας που υπήρξε το κέντρο και την ομώνυμης ρωμαϊκής επαρχίας ) πιστεύεται ότι θα γίνει λυκάνθρωπος ( lobizón ή lobisomem -η λέξη στην πορτογαλική γλώσσα που σημαίνει "λυκάνθρωπος"). Για να σταματήσει η κατάρα, το νεογέννητο πρέπει να βαφτιστεί σε επτά διαφορετικές εκκλησίες.




Στη σειρά μυθιστορημάτων φαντασίας «Χάρι Πότερ» το 7 αναφέρεται ως ο ισχυρότερος μαγικός αριθμός και υπάρχουν αρκετές εμφανίσεις του: Καταρχήν η σειρά των μυθιστορημάτων έχει 7 βιβλία. Η Τζίνι Ουέσλι είναι το έβδομο παιδί της οικογένειάς της. Ο ίδιος ο Χάρι Πότερ γεννήθηκε τον Ιούλιο, τον έβδομο μήνα του έτους. Η φοίτηση στη σχολή μάγων Χόγκουαρτς είναι επταετής, ενώ υπάρχουν 7 μυστικά περάσματα που οδηγούν έξω από αυτή. Στο παιχνίδι κουίντιτς η κάθε ομάδα αποτελείται από 7 παίκτες. Το 4ο κεφάλαιο του 7ου βιβλίου (Ο Χάρι Πότερ και οι Κλήροι του Θανάτου) έχει τίτλο «Οι επτά Πότερ». Επίσης,  ο Βόλντεμορτ πέτυχε να δημιουργήσει 7 Horcruxes (αντικείμενα που περιέχουν τμήματα της ψυχής του).

Όλα τα παραπάνω που αφορούν μια γνώση την οποία ελάχιστοι μόνο μπορούσαν να κατανοήσουν και είχαν κυρίως να κάνουν με την αποτροπή δεισιδαιμονιών παρουσιάζονται στα παραμύθια και τους μύθους κάθε φορά που συναντάμε τον αριθμό 7. Ας μην ξεχνάμε εξάλλου ότι η αριθμολογία για πολλά χρόνια καθόριζε τις ζωές των ανθρώπων.