Μαγιάτικο στεφάνι από Αμάραντο

Γράφει η Γιώτα Χουλιάρα

Ο αμάραντος ή Μάης ή δάκρυα της Παναγίας ή αγαποβότανο ή ελίχρυσος (λόγω της χρυσαφιάς του απόχρωσης) όπως ονομάζεται είναι ένα από τα πιο όμορφα αγριολούλουδα της ελληνικής υπαίθρου.


Ήταν γνωστός από την αρχαιότητα για τις θεραπευτικές του ιδιότητες και ο Ιπποκράτης τον χρησιμοποιούσε ως φάρμακο για το θυμικό ή τη νευρική ανορεξία.  Οι Αρχαίοι Έλληνες πρόσφεραν στεφάνια από αμάραντο (ειδικά αυτόν με την κίτρινη-χρυσή απόχρωση) ως δώρο στους αθάνατους θεούς.

Ο μύθος λέει ότι όταν ο Πάρης έκλεψε την ωραία Ελένη από την Σπάρτη και ενώ ταξίδευαν προς την Τροία, σταμάτησαν στα Κύθηρα για να κάνουν σπονδές προς τιμήν της θεάς Αφροδίτης που τους προστάτευε. Εκεί πέρασαν λίγες μέρες και ολοκλήρωσαν τον έρωτά τους. Η ωραία Ελένη όμως ζήλεψε την θέα Αφροδίτη που κατά την μυθολογία ζούσε στο νησί και απαίτησε από τον Πάρη να της πει ότι εκείνη ήταν η πιο όμορφη γυναίκα. Ο Πάρης θέλοντας να καθησυχάσει την ωραία Ελένη της είπε δείχνοντας το κίτρινο άνθος «Βλέπεις αυτό το λουλούδι; Τα μαλλιά σου έχουν το χρυσαφί του χρώμα, το σώμα σου μοιάζει με τον μίσχο του και το δέρμα σου είναι απαλό σαν τα πέταλά του. Η ομορφιά σου θα διατηρηθεί έτσι για πάντα».

Τα λόγια του Πάρη έχουν τη δική τους συμβολική σημασία καθώς τα στεφάνια από αμάραντο διατηρούνται αναλοίωτα (έχω ακόμη το μαγιάτικο στεφάνι με αμάραντο που έφτιαξα πριν 3 χρόνια- αν και η παράδοση θέλει να τα καίνει στις φωτιές του Αη Γιαννιού τον Ιούνιο ή για καλοτυχία με το πρώτο τζάκι του χειμώνα).

Στην Ελληνική Παράδοση το φυτό συμβόλιζε πάντα τους αγώνες των Ελλήνων και τη νίκη της ζωής κατά του θανάτου. Ειδικά αν ακούσετε με προσοχή τους στίχους του γνωστού δημοτικού τραγουδιού με τίτλο Αμάραντος, θα το καταλάβετε.


Αχ, για ιδέ καλέ για ιδέ
για ιδέστε τον αμάραντο!
Για ιδέστε τον αμάραντο
σε τι βουνό φυτρώνει καλέ!
Αχ φυτρώ καλέ φυτρώ
φυτρώνει μες στα δύσβατα.
Φυτρώνει μες στα δύσβατα,
στις πέτρες στα λιθάρια καλέ.
Αχ, ποτέ καλέ ποτέ.
Ποτέ του δε ποτίζεται!
Ποτέ του δε ποτίζεται
και δε κορφολογιέται καλέ.
Αχ, τον τρών’καλέ τον τρών’,
τον τρών’τα λάφια και ψοφούν.
Τον τρών’τα λάφια και ψοφούν,
τ’αγρίμια κι ημερεύουν καλέ.


Να τονίσουμε εδώ πως επειδή ο αμάραντος λειτουργεί καταπραϋντικά σύμφωνα με την παράδοση ημερεύει τα αγρίμια, ενώ αν τον φάει κάποιο ήμερο ζώο μπορεί να το οδηγήσει σε θάνατο. Ο λόγος που αναφέρεται αυτό στο δημοτικό τραγούδι είναι γιατί ο αμάραντος λειτουργεί υποτασικά.

Kαλή Πρωτομαγιά!