 |
WWW.BRIDGEMANIMAGES.COM
Γράφει η Γιώτα Χουλιάρα
Στις 21 Ιανουαρίου, η Καθολική Έκκλησία, τιμά την Αγία Αγνή (Saint Agnes).
Η Αγία Αγνή έζησε στη Ρώμη τους πρώτους χρόνους του Χριστιανισμού, τον καιρό των διωγμών. Ήταν αριστοκρατικής καταγωγής. Το επώνυμο και η οικογένεια της δεν είναι γνωστά. Ήταν στα πρώτα χρόνια της εφηβείας της όταν ο Αυτοκράτορας Διοκλητιανός, εξοργισμένος επειδή εκείνη απέρριψε το φλερτ ενός νεαρού αυλικού, διέταξε να την εκθέσουν γυμνή και να τη σύρουν σε ένα πορνείο, καθώς απαγορευόταν να θανατώνονται παρθένες. Από θαύμα όμως, τα μαλλιά της μάκρυναν καλύπτοντας όλο της το σώμα και διαφυλάσσοντας την τιμή της. Ειπώθηκε, επίσης, πως όποιος προσπάθησε να τη βιάσει τυφλώθηκε. Την θανάτωσαν τελικά με φωτιά, αλλά η θρησκευτική παράδοση αναφέρει πως η ίδια δεν ένιωσε τους πόνους από το κάψιμο της φλόγας και παρέδωσε την ψυχή της στον Κύριο.
Kατά τους μεσαιωνικούς χρόνους, το προηγούμενο βράδυ, δηλαδή την παραμονή της εορτής της Αγίας Αγνής (στις 20 Ιανουαρίου) ήταν μια ξεχωριστή νύχτα, καθώς μια νεαρή κοπέλα μπορούσε να ονειρευτεί το σύζυγό της. Για να γίνει αυτό έπρεπε να εκτελέσει κάποια παράξενα τελετουργικά εκ των προτέρων, όπως να ανέβει προς τα πίσω τις σκάλες προς το δωμάτιο της.
Eve of St Agnes, John Everett Millais c. 1863
Τα τελετουργικά αυτά, φυσικά, διέφεραν από περιοχή σε περιοχή. Μια συνηθισμένη πρακτική ήταν η νηστεία την ημέρα ή το βράδυ πριν από τη γιορτή της Αγίας Αγνής προκειμένου η κόρη να είναι καθαρή ώστε να μπορέσει να λάβει την περίεργη προφητεία.
Στη Σκωτία, οι ανύπαντρες νεαρές γυναίκες συναντιόντουσαν σε χωράφια για να ρίξουν σιτηρά στο χώμα τα μεσάνυχτα ενώ προσεύχονταν. Χαρακτηριστικό είναι το ρυθμικό τραγούδι που έλεγαν:
Agnes sweet and Agnes fair,
Hither, hither, now repair;
Bonny Agnes, let me see,
The lad who is to marry me
Ένα ενδιαφέρον τελετουργικό περιελάμβανε επίσης την κατανάλωση ενός βρασμένου αυγού με τον κρόκο να αφαιρείται και να αντικαθίσταται με αλάτι.
Η καθαρότητα της φωτιάς και η αγνότητα του αλατιού, δυο στοιχεία αλχμείας που συναντάμε συχνά στα παραμύθια, συνδυάζονται στην ιστορία της Αγίας Αγνής, η οποία θα μπορούσαμε να πούμε ότι είναι μια τροποποιημένη χριστιανική εκδοχή της Σταχτοπούτας.
Τα συγκεκριμένα τελετουργικά ενέπνευσαν και τον Άγγλο ρομαντικό λυρικό ποιητή Τζoν Κητς (John Keats) στο ποίημα του «Η παραμονή της Αγίας Αγνής» (The eve of St. Agnes).
Η παραμονή της Αγίας Αγνής του Τζoν Κητς
Της είπαν πώς, κατά την παραμονή της Αγίας Αγνής
Οι νεαρές παρθένες μπορεί να έχουν οράματα ηδονής,
Και απαλά μηνύματα από τις αγάπες τους να λάβουν
Όπως το βράδυ της πρώτης νύχτας του γάμου
Αρκεί οι τελετές να γίνουν σωστά
Δεδομένου ότι, χωρίς δείπνο στο κρεβάτι, πρέπει να αποσυρθούν
Και η κλίνη να δεχθεί νωχελικά τις άσπιλες και όμορφες (κοπέλες)
Χωρίς ν κοιτάξουν πίσω ή πλάγια
Και από τον Ουρανό θα δουν όλα αυτά που επιθυμούν.
Ανάλογο έθιμο υπάρχει και στην Ελλάδα όχι όμως κατά την συγκεκριμένη ημερομηνία. Σε κάποιες περιοχές της χώρας μας, παλαιότερα, τα νεαρά κορίτσια ξάπλωναν την παραμονή των Αγίων Θεοδώρων (κινητή εορτή) στη παρθενική κάμαρα τους φορώντας μια ζώνη (παραπέμπει στο έθιμο της ζώνης αγνότητας του Μεσαίωνα , την οποία δεν έχουν βγάλει από πάνω τους όλη την ημέρα. Το βράδυ, όπως λέει η παράδοση, θα ονειρετούν τον μέλλοντα σύζυγό τους .
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου
Σημείωση: Μόνο ένα μέλος αυτού του ιστολογίου μπορεί να αναρτήσει σχόλιο.